เทคนิคการสร้างองค์ความรู้

 

เทคนิคการสร้างองค์ความรู้

 : (4) เทคนิคการวางโครงร่าง

 * ศาสตราจารย์ ดร.วิโฬฏฐ์  วัฒนานิมิตกูล

 

                   “เทคนิคการวางโครงร่าง” เป็นเทคนิคที่มีความต่อเนื่องจาก “เทคนิคการกำหนดต้นทางความคิด” และ “เทคนิค คิด ค้น คิด(3 ค.)”ที่ผู้เขียนได้นำเสนอไว้ก่อนหน้านี้  กล่าวคือเมื่อได้ประเด็นสาระที่สนใจหลักและประเด็นสาระที่เกี่ยวข้องจากการดำเนินการตามเทคนิคการกำหนดต้นทางความคิดและเทคนิค คิด ค้น คิด(3 ค.)แล้ว  จะทำให้ได้ข้อมูลที่เป็นสาระสำคัญและขอบเขตของประเด็นที่จะศึกษาค้นคว้าและเรียนรู้ในระดับหนึ่ง  เพื่อให้มีความชัดเจนในการศึกษา ค้นคว้า และเรียนรู้ต่อไป ให้ดำเนินการกำหนดเป็น “โครงร่าง.....(ของสิ่งที่จะศึกษา ค้นคว้าและเรียนรู้).....”

                   สำหรับการกำหนดเป็น โครงร่าง.....(ของสิ่งที่จะศึกษา ค้นคว้าและเรียนรู้).....นั้น เป็นการนำเสนอเค้าโครงที่เป็น “ภาพจำลอง”  แสดงให้เห็น “กรอบความคิดและการดำเนินการทั้งระบบ” ประกอบด้วย ปัจจัย  กระบวนการ  และผลผลิตของการศึกษา ค้นคว้า และเรียนรู้ในเรื่องนั้น ๆ โดยใช้เครื่องหมาย การจัดลำดับ และเส้นโยงความสัมพันธ์ในการนำเสนอเป็นแผนภาพที่เรียงลำดับแนวคิดจากบนลงล่าง และจากด้านซ้ายไปยังด้านขวา สำหรับในกรณีที่โครงร่างมีความซับซ้อนมาก อาจใช้ตัวเลขกำกับเพื่อช่วยให้เห็นภาพที่ชัดเจนขึ้น

                   ทั้งนี้ สามารถนำเทคนิคการวางโครงร่างนี้ไปใช้ในสถานการณ์ของการศึกษา ค้นคว้า และเรียนรู้ในลักษณะต่างๆ ได้ตามแต่กรณี เช่น การนำไปใช้ในการ “วางกรอบแนวคิดในการวิจัย” เป็นต้น

ตัวอย่าง  การวางโครงร่างที่เป็นกรอบแนวคิดในการวิจัยเรื่อง การพัฒนารูปแบบการสอนเพื่อสร้างเสริมจิตสาธารณะในการแก้ปัญหาสังคม โดยการสร้างความกระจ่างค่านิยมและการกำกับตนเอง  สำหรับนักศึกษาระดับปริญญาตรี



                 จากตัวอย่างการวางโครงร่างข้างต้นแสดงให้เห็นว่า ประเด็นหลักที่จะทำการศึกษาค้นคว้าคือ “การสร้างเสริมจิตสาธารณะในการแก้ปัญหาสังคม สำหรับนักศึกษาระดับปริญญาตรี” โดยการพัฒนารูปแบบการสอนขึ้นมาเป็นการเฉพาะเพื่อการสร้างเสริมคุณลักษณะดังกล่าว  ซึ่งจากการดำเนินการตาม "เทคนิคการกำหนดต้นทางความคิด" และ "เทคนิคการคิด ค้น คิด (3ค.)" ทำให้ได้ข้อมูล แนวคิด ทฤษฎี และสาระที่เกี่ยวข้องกับจิตสาธารณะในการแก้ปัญหาสังคมในหลายมุมมอง ทั้งในด้านสภาพปัจจุบัน ปรัชญาการศึกษา สาระของปัญหาสังคม งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง แนวคิดการสร้างความกระจ่างค่านิยม การกำกับตนเอง และการเรียนแบบร่วมมือ  จึงนำประเด็นสาระดังกล่าวมา  "วางโครงร่าง" เพื่อใช้เป็นกรอบในการสร้างเสริมจิตสาธารณะในการแก้ปัญหาสังคม สำหรับนักศึกษาระดับปริญญาตรี  ด้วยการ “พัฒนารูปแบบการสอนเพื่อสร้างเสริมจิตสาธารณะในการแก้ปัญหาสังคม โดยการสร้างความกระจ่างค่านิยมและการกำกับตนเอง สำหรับนักศึกษาระดับปริญญาตรี”

          ดังนั้น โครงร่างที่จัดทำขึ้น จึงมีความสำคัญอย่างยิ่งใน 2 สถานการณ์ คือ (1) เป็นการจำลองให้เห็นภาพรวมของการศึกษา ค้นคว้า และเรียนรู้ (2) เป็นขอบเขตของประเด็นการศึกษา ค้นคว้า และเรียนรู้  ในส่วนประกอบย่อย ๆ ของโครงร่างหรือภาพจำลองนั้น ๆ

------------------------------------

ความคิดเห็น

โพสต์ยอดนิยมจากบล็อกนี้

จัดทำตำราและหนังสืออย่างไรให้”โดนใจ”ผู้ประเมิน

เจาะลึก... ตำแหน่งทางวิชาการเฉพาะด้าน (ไม่ยากเกินความสามารถ)