เทคนิคการสร้างองค์ความรู้
เทคนิคการสร้างองค์ความรู้
:
(2) เทคนิค คิด ค้น คิด(3 ค.)
* ศาสตราจารย์ ดร.วิโฬฏฐ์ วัฒนานิมิตกูล
“เทคนิค คิด ค้น คิด(3 ค.)” เป็นหนึ่งในเทคนิคการสร้างองค์ความรู้ที่ผู้เขียนนำมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับผู้อ่านทุกท่าน ในครั้งก่อนได้นำเสนอ "เทคนิคการกำหนดต้นทางความคิด” ซึ่งเป็นกลวิธีในการคิดค้นและสร้างองค์ความรู้ในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง สำหรับ “เทคนิค คิด ค้น คิด(3 ค.)” ที่นำเสนอในครั้งนี้เป็นเทคนิคย่อย ๆ ที่นำมาเสนอสำหรับผู้ที่ต้องการปรับเปลี่ยนวิธีการศึกษา ค้นคว้า และเรียนรู้สาระต่าง ๆ กล่าวได้ว่า หากนำเทคนิคนี้ไปใช้บ่อย ๆ อย่างต่อเนื่องจะเกิด “ความคุ้นชิน” และในที่สุดจะปรับเปลี่ยน “พฤติกรรมการศึกษา ค้นคว้า และเรียนรู้” ไปโดยอัตโนมัติ
“เทคนิค คิด ค้น คิด(3 ค.)”
นับเป็นเทคนิคที่ขจัดปัญหาสำคัญที่เป็นอุปสรรคในการคิดค้นสิ่งใหม่ ๆ กล่าวคือ
บุคคลโดยทั่ว ๆ ไปมักจะมีความคิด ความเชื่อเดิม ๆ หรือคิดแบบเดิม ๆ
ที่เคยปฏิบัติกันมา จึงเป็นการนำสิ่งเดิม
ๆ เหล่านั้นมาปิดกั้นความคิดใหม่ ๆ ไม่ให้เกิดขึ้น “เทคนิค คิด ค้น คิด(3
ค.)”ช่วยให้บุคคลที่นำไปใช้เกิดมุมมองในหลาย ๆ ด้าน โดยไม่ยึดติดกับหลักการ เหตุผล
ทฤษฎี แนวคิดใดแนวคิดหนึ่งแต่เพียงอย่างเดียว แต่กลับจะเกิดมุมมองว่า สาระทุก ๆ
สิ่งมีหลายมุมมองในการพิจารณาและทุก ๆ บุคคลล้วนสามารถสร้างองค์ความรู้ใหม่ ๆ ได้ด้วยตนเอง
“เทคนิค คิด ค้น คิด(3 ค.)” ประกอบด้วย กลไกย่อย ๆ 3 ส่วน คือ (1) การเริ่มคิด (2) การค้นคว้า (3) การประมวลความคิด มีลักษณะเป็นวงจรต่อเนื่องไปอย่างไม่สิ้นสุด จะช่วยสร้างองค์ความรู้ให้ขยายวงเพิ่มขึ้น ๆ ไปเรื่อย ๆ ดังแผนภาพที่นำเสนอ ดังนี้
จากแผนภาพ “เทคนิค คิด ค้น คิด (3 ค.)” ประกอบด้วย การเริ่มคิด การค้นคว้า และการประมวลความคิด โดยมีวิธีการดังนี้
ค.
“การเริ่มคิด” เป็นการคิดอย่างอิสระ
และหลากหลายเกี่ยวกับประเด็นที่สนใจ ซึ่งอาจมีที่มาจากความสนใจส่วนตัว ภาระงานที่ปฏิบัติ
ประสบการณ์ต่าง ๆ ที่ทำให้ได้รับความรู้เพิ่มขึ้น หรืออาจเป็นประเด็นที่เป็นนโยบาย
หรือสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงแล้วส่งผลให้เกิดการคิดในแง่มุมต่าง ๆ
ค. “การค้นคว้า” เป็นการหาคำตอบหรือแนวทางต่าง ๆ ซึ่งจะส่งผลให้ผู้คิดค้นเองเกิดความกระจ่างในประเด็นที่สนใจ
และพิจารณาความเป็นไปได้ของประเด็นสาระความรู้นั้น ๆ
ค. “การประมวลความคิด” เป็นการคิดทบทวนประเด็นสาระความรู้ดังกล่าว ประกอบกับข้อมูลที่ได้จากการคิด และการค้นคว้า เพื่อให้ได้ประเด็นสาระความรู้ที่เป็นเป็นรูปธรรมมากขึ้น มีข้อมูลรองรับมากขึ้น ภายใต้แนวทางของหลักการ แนวคิด ทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับประเด็นนั้น ๆ
จากนั้นหมุนเวียนกลับไปสู่การเริ่มคิด
การค้นคว้า และการประมวลความคิดเป็นวงจรจนได้ข้อมูลและประเด็นความรู้ต่าง ๆ ที่เพียงพอในประเด็นที่ต้องการศึกษาค้นคว้านั้น ๆ
หากพิจารณาในแผนภาพ “เทคนิค คิด ค้น คิด(3ค.)”
ข้างต้นจะเห็นถึงความเชื่อมโยงของ “3ค.” ที่เป็นวงจรต่อเนื่องกันไปตลอด
ดังนั้น การใช้เทคนิคนี้จึงนับเป็นการสร้างองค์ความรู้อย่างต่อเนื่องและขยายวงความรู้ไปอย่างกว้างขวาง
-------------------------------
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น